Kształtowanie kompetencji emocjonalnych w przestrzeni edukacyjnej

Zdolność do przeżywania emocji stanowi kluczowy aspekt szeroko rozumianej dojrzałości społecznej człowieka. Wraz z wiekiem potrzeba ta staje się coraz bardziej świadoma i istotna. Dzieci i młodzież, poprzez zdobywane doświadczenia oraz proces edukacyjny – rozumiany zarówno jako przyswajanie wiedzy, jak i jako rozwój kompetencji interpersonalnych – systematycznie poszerzają swoje umiejętności w zakresie regulacji emocjonalnej oraz funkcjonowania społecznego. Współczesna rzeczywistość edukacyjna podkreśla znaczenie polaryzacji emocji, obejmującej spektrum od radości po smutek, szczególnie w kontekście profilaktyki zachowań trudnych i ryzykownych wśród młodzieży. Wychowanie jest procesem o charakterze społeczno-kulturowym i stanowi jedno z fundamentalnych zadań człowieka wobec drugiego człowieka – zarówno w wymiarze indywidualnym, jak i społecznym. Z tego względu zagadnienie to budzi zainteresowanie wielu dyscyplin naukowych, w szczególności pedagogiki, socjologii i psychologii. Wychowanie pełni kluczową rolę w rozwoju jednostki, ukierunkowując ją na przyswajanie charakterystycznych dla człowieka kompetencji, które umożliwiają jej pełne uczestnictwo w życiu społecznym oraz zachowanie autonomii. Niniejszy artykuł stanowi teoretyczne wprowadzenie do zagadnień związanych z procesem doświadczania i rozpoznawania emocji. Analizowane kwestie zostaną osadzone w kontekście danych Systemu Informacji Oświatowej, gromadzonych przez Powiatową Poradnię Psychologiczno-Pedagogiczną w Tarnowie, która obejmuje swoją działalnością dzieci i młodzież z powiatu tarnowskiego, korzystających z różnych form wsparcia. Celem analizy jest ukazanie roli edukacji w kształtowaniu umiejętności rozpoznawania kluczowych stanów emocjonalnych młodzieży oraz identyfikacji ich potrzeb rozwojowych.