Solidarność: jeden i drugi, nigdy jeden przeciw drugiemu

Tekst stanowi refleksję nad chrześcijańskim rozumieniem idei solidarności przy odwołaniu się głównie do myśli Jana Pawła II oraz Josepha Ratzingera. Wskazuje, że w nauczaniu katolickim solidarność zakłada poczucie rzeczywistej lub potencjalnej wspólnoty. W tradycji oświeceniowej braterstwo uważa się za pierwotne wobec poznania, co czyni zarówno braterstwo, jak i solidarność pojęciami bardzo abstrakcyjnymi. Chrześcijaństwo natomiast wiąże te idee ze „spotkaniem” konkretnej osoby, objawieniem jej twarzy oraz dostrzeżeniem jej ran, czego przykładem jest przypowieść o miłosiernym Samarytaninie. Istotną różnicą między tymi nurtami jest sposób ujęcia problemu „dwubiegunowości”. W nauczaniu Jana Pawła II — kierowanym początkowo do Polaków, lecz obecnym także w encyklikach — solidarność rozwija się w kontraście do dwóch elementów marksistowskiej ideologii: walki klas oraz „odzyskiwania” przeciwników dla wspólnot narodowej i kościelnej, zamiast dążenia do ich unicestwienia. Pierwszy aspekt wyraża się poprzez obecność patriotyzmu, drugi — przez podkreślenie roli sumienia i nawrócenia jednostki.