Kult męczennic Chionii, Ireny i Agape z Tesaloniki na przestrzeni dziejów. Świadectwa czci świętych i charakter rozwoju zjawiska

Autorzy

Joanna Małocha
Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie
https://orcid.org/0000-0001-6965-4297

Słowa kluczowe:

kult męczenników, św. Chionia, św. Irena, św. Agape, martyrologium, Tesaloniki, acta martyrum, passio, prześladowania chrześcijaństwa w starożytności

Streszczenie

Niniejsza praca ma charakter systematycznej analizy znanych współcześnie świadectw kultu św. św. Chionii, Irenie i Agape — macedońskich męczennic z czasów Dioklecjana. W zasadniczej mierze opiera się ona na szeroko rozumianych źródłach pisanych (włączając w to zabytki epigrafiki), powstałych na przestrzeni od IV do XIX stulecia w zachodnim i wschodnim kręgu kulturowym. Przy czym najobszerniejsze z analizowanych tekstów zostały — wraz z autorskimi tłumaczeniami — załączone do pracy w formie aneksów. W miarę potrzeb przywołano również najistotniejsze dzieła sztuki, związane z postaciami greckich świętych i datowane na okres od średniowiecza do baroku. W toku analizy uwzględniono także zagadnienie istnienia dwóch wersji historii męczennic oraz problem błędnej identyfikacji hagiograficznej greckich świętych z postaciami o takich samych imionach. Całość rozważań posłużyła natomiast do udzielenia odpowiedzi na dodatkowe pytanie czy — wbrew postulatom części badaczy (m.in. P. Brown’a, M. Eliade, E. Gibbon’a) — rozwój kultu męczenników mógł następować niezależnie od inicjatywy możnych protektorów, działających z pobudek ekonomiczno-politycznych.

Pobrania

Opublikowane

27 September 2023

Licencja

Creative Commons License

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe.