Komplementarność pracy i odpoczynku

Autorzy

Teresa Grabińska
Akademia Wojsk Lądowych im. generała Tadeusza Kościuszki
https://orcid.org/0000-0002-9131-2637

Streszczenie

Tekst stanowi filozoficzną i interdyscyplinarną refleksję nad komplementarnością pracy i odpoczynku jako podstawowych wymiarów egzystencji człowieka. Praca ukazana jest tu jako cecha konstytutywna człowieka — podejmowana w sposób wolny i świadomy, obejmująca zarówno wysiłek mentalny, jak i fizyczny. Tekst analizuje mechanistyczne interpretacje pracy, zakorzenione w dynamice Newtonowskiej i modelu człowieka-maszyny Thomasa Hobbesa, wskazując na ich ograniczenia w wyjaśnianiu pełnego, jakościowego sensu ludzkiego działania. W oparciu o antropologię Karola Wojtyły wyjście poza determinizm mechaniczny polega na podkreśleniu roli wolnej woli, samoposiadania i transcendencji pionowej, w której praca przekształca zarówno otoczenie, jak i duchową kondycję osoby. Biblijny przekaz, szczególnie narracja Księgi Rodzaju, tworzy horyzont, w którym odpoczynek nie jest jedynie rekompensatą zmęczenia, ale kreatywnym momentem przemiany, prowadzącym do spełnienia moralnego i osobowego. Rozważania są pogłębione interpretacją starochińskiej koncepcji wu wei jako harmonii działania i niedziałania, ilustrując dynamiczne współistnienie energii w tradycjach Wschodu i Zachodu. W świecie ponowoczesnym zatarcie granic między pracą a odpoczynkiem oraz narastająca komercjalizacja czasu wolnego unaoczniają konieczność zachowania podmiotowości i samorozpoznania dla zapewnienia prawdziwej komplementarności i integralnego rozwoju osoby.

Pobrania

Opublikowane

25 September 2025

Licencja

Creative Commons License

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe.