Śmierć Jezusa w narracji Łukaszowej i w przekazie Talmudu babilońskiego. Ujęcie krytyczno-teologiczne
Słowa kluczowe:
Jezus, śmierć, męka, Ewangelia św. Łukasza, Talmud babilońskiStreszczenie
Celem pracy jest analiza przekazu o męce i śmierci Jezusa w wersji św. Łukasza i porównanie go z fragmentami Talmudu babilońskiego (Sanh 43a). Szczególna uwaga została zwrócona zarówno na przekaz ewangeliczny, jak i na teksty talmudyczne dotyczące Jezusa. Głównym problemem pracy jest odpowiedź na pytanie, na ile powstałe w późniejszym okresie teksty rabiniczne mogą w jakikolwiek sposób, przez ukazanie ich podobieństw i różnic z opisami męki i śmierci Jezusa, pomoc w znalezieniu potwierdzenia autentyczności przebiegu wydarzeń opisanych w Ewangelii św. Łukasza oraz jakie nowe elementy i informacje możemy odnaleźć w źródłach talmudycznych, które mogą rzucić nowe światło na kwestie ostatnich chwil z życia Jezusa. W rozdziale pierwszym została przedstawiona w ogólnym zarysie problematyka dotycząca samego kształtowania się Łukaszowego opisu męki i śmierci Jezusa oraz następujące po sobie fazy procesu tworzenia się opisów ewangelicznych o męce i śmierci Jezusa, a także rozwój opisów męki i śmierci Jezusa oraz udział tekstów Starego Testamentu w kształtowaniu się narracji pasyjnych. Drugi rozdział dotyczy przekazu Talmudu o śmierci Jezusa: kontekst historyczny powstania Talmudu i jego formowanie się; elementy Talmudu – Miszna, baraity, midrasze, Tosefta i Gemara; systematyczne przedstawienie poszczególnych kwestii odnoszących się do osoby Jezusa w Talmudzie; kwestie odnoszące się do procesu i kary śmierci według nauki talmudycznej. Główną część rozdziału stanowi analiza i komentarz do fragmentów interpretujących proces i śmierć Jezusa ze zwróceniem szczególnej uwagi na fragment Talmudu babilońskiego (Sanh 43a). W trzecim rozdziale zostały omówione kwestie dotyczące tradycji ewangelicznej i talmudycznej opisującej narodziny i pochodzenie Jezusa z Nazaretu oraz treści dotyczące działalności i nauczania Jezusa oraz porównano w nim opisy procesu i śmierci Jezusa w tradycji ewangelicznej i źródłach rabinicznych, ze zwróceniem szczególnej uwagi na przekaz św. Łukasza oraz Talmudu babilońskiego, została też poddana charakterystyce osoba św. Łukasza.
