Miłość jako forma poszukiwania tego, co moralnie dobre
Streszczenie
Przedmiotem rozważań zawartych w tym rozdziale jest pojęcie miłości ujmowanej zarówno od strony obiektu ją wywołującego, jak i miłującego podmiotu. Porównanie pewnych koncepcji w wymiarze historycznym pozwala lepiej zrozumieć, czym jest miłość jako najpełniejsza forma poszukiwania moralnego dobra. Porównanie różnych koncepcji w wymiarze historycznym ukazuje, czym jest miłość jako najpełniejsza forma poszukiwania moralnego dobra. Z jednej strony ujmowano miłość jako pragnienie wywołane przez konkretny przedmiot jawiący się jako godny zdobycia, z drugiej ukazywano miłość jako pewne pragnienie (conatus), które poszukuje takiego, a nie innego przedmiotu godnego umiłowania, czemu towarzyszy radość. Analizy historyczne ukazują także miłość w rozumieniu romantycznym i to w dwojakim znaczeniu: dworskim i literackim, czego przykładem mogą być dzieła Rousseau Emil i Nowa Heloiza. Istotnym wymiarem miłości jest seksualność, której przypisywano najróżniejsze zadania (Schopenhauer, Freud). Analiza różnych stanowisk pokazuje, że feministyczne krytyki miłości romantycznej dotyczą tak naprawdę głównie stereotypów miłości. Prawdą jest, że miłość jest umacniana przez dystans i niedostępność, w jakiej utrzymywany jest obiekt, lecz może być także głęboką przyczyną nierówności z powodu wymieszania warunków społecznych i źródeł etnicznych, które może ona spowodować. Ma to również odniesienie do problematyki traktowania drugiego niczym rzeczy lub zniewalania siebie (Sartre). Ważnej korekty poglądów Sartre’a dokonał Nagel. Twierdził on, że posiadanie świadomości, iż kochający powinien pragnąć osoby, którą kocha, jest tak samo konieczne, jak i świadomość, że ma on też pragnienie siebie. Z kolei Canto-Sperber zauważyła, że miłość nie jest emocją bardziej moralną niż inne. Jednak miłość ma wielką wewnętrzną wartość moralną jako emocja, ponieważ przejawia się w odniesieniu do takiego stanu świadomości, który ma wartość pozytywną. Pomaga w zrozumieniu realności i ukształtowania kryteriów oceny moralnej poprzez posiadane koncepcje ludzkiej egzystencji.